Zapach człowieka

0
Zapach człowieka

Jesteśmy ludźmi, przedstawicielami tego samego gatunku, więc z własnego doświadczenia powinniśmy wiedzieć, jak pachnie człowiek. Jednak już bardzo pobieżna analiza pozwala odkryć istotne problemy z dotarciem do setna sprawy. Na zapach człowieka mają wpływ wiek, płeć, sposób życia, kultura, w której wzrastamy. Woń którą roztaczamy zależy od indywidualnej diety, stanu zdrowia i upodobań nazwijmy je higieniczno-kosmetycznych. Co więcej, przez tysiąclecia nauczyliśmy się maskować nasz naturalny zapach przy pomocy wszelkiego rodzaju wonności, np. perfum. Jak więc pachnie ludzkie ciało? Zerknijmy na badania!

Dlaczego niemowlęta pachną najpiękniej?

Naturalna woń naszego ciała jest przede wszystkim wynikową kilku czynników: aktywności gruczołów potowych i łojowych oraz bakterii. Początkowo w wielu niemowlęcym i dziecięcym, aktywne są przede wszystkim gruczoły potowe. Rozróżniamy ich dwa rodzaje.

Pierwsze z nich to gruczoły ekrynowe, które są rozmieszczone na skórze dłoni, stóp, głowy, w mniejszym stopniu tułowia oraz kończyn. To one odpowiadają za produkcję wodnistego potu, który bierze udział w procesie termoregulacji naszego ciała. Są aktywne już od początku naszego życia, stąd dość powszechnie widuje się spocone główki, rączki czy stópki nawet u niemowlaków. Co ciekawe, jak sami dobrze wiemy, taki pot nie pachnie brzydko. Dzieje się tak dlatego, że pot ekrynowy ma małą zawartość składników organicznych, więc nie stanowi pożywki dla bakterii.

Sytuacja ulega zmianie w wielu dojrzewania, gdy do głosu dochodzi drugi typ gruczołów potowych – gruczoły apokrynowe zwane również zapachowymi. Ich wydzielina jest gęsta i tłusta. To ona odpowiada za nieprzyjemną woń, która powstaje pod wpływem kontaktu z bakteriami. Gruczoły apokrynowe uchodzą do mieszków włosowych, występują zatem na skórze owłosionej – pod pachami, w okolicach pachwin. Tam też zapach jest najintensywniejszy. Za pobudzenie gruczołów do pracy nie odpowiada temperatura lecz bodźce emocjonalne – zwłaszcza stres.

Co więcej, także w okresie dorastania i dorosłości szczególnie aktywne są gruczoły łojowe. Produkują one tzw. sebum, które wraz z potem tworzy na powierzchni skóry emulsję zapewniającą skórze odnowienie nawilżenie i zapobiegającą utracie wody. To właśnie mieszanina łoju, potu i aktywność bakterii decyduje o specyficznym zapachu ludzkiego ciała!

Czy kobiety pachną ładniej od mężczyzn?

Gruczoły potowe apokrynowe zaczynają funkcjonować pod wpływem hormonów płciowych i odgrywają istotną rolę w np. w procesie znajdowania partnera czy partnerki. Choć mogłoby się wydawać, że zatraciliśmy umiejętność rozpoznawania płci po zapachu, to jednak badania dowodzą, że jest wprost przeciwnie. Nadal doskonale potrafimy wywąchać konkurencję lub potencjalnego partnera i to w odpowiednim wieku.

Stosowne badania przeprowadzili w 2012 roku naukowcy * - próbki zapachu pobrano w grupach wiekowych 20-30 (młodzi), 45 – 55 (w średnim wieku), 75-95 (starzy). Przez 5 mocy biorący udział w badaniu spali w przygotowanych dla nich koszulkach. Jednocześnie – dla maksymalnego wyeliminowania czynników zewnętrznych – mieli powstrzymać się od używania perfum, alkoholu czy tytoniu, także od pikantnego jedzenia. Następnie próbki przedstawiono do wąchania studentom, aby ocenili zarówno intensywność zapachu, jak i to czy jest on dla nich przyjemny.

Jak się okazało studenci nie mieli problemu z rozróżnieniem płci, ale wyłącznie w odniesieniu do grup złożonych z osób młodych i dojrzałych. „Wąchacze” zgodnie ocenili, że najintensywniejsza woń wydzielają mężczyźni w średnim wieku, ich zapach uznano także za najbardziej nieprzyjemny.

Młode i dojrzałe kobiety „pachniały” zdaniem studentów zdecydowanie lepiej od mężczyzn w ich wieku. Co więcej zapach pochodzący od dojrzałych pań studenci uznali za przyjemny! Z kolei intensywność zapachu kobiety pozostawała prawie niezmieniona we wszystkich badanych grupach wiekowych.

Jak pachną osoby starsze?

Po 50. roku życia spada aktywność gruczołów łojowych, a w 7 dekadzie życia także gruczołów potowych. Nie pozostaje to bez wpływu na zapach ciała. Powszechnie mówi się, że „starzy ludzie specyficznie pachną”. W Japonii ukuto nawet osobny termin dla określenia tego zapachu: „kareishū”.

Spieszymy wyjaśnić, że w tym przypadku określenie „specyficzny” to bardzo pozytywna ocena. Uczestnicy wspomnianego już eksperymentu uznali bowiem, że zapach osób z najstarszej grupy wiekowej jest najmniej intensywny. Jeśli zaś chodzi o przyjemność, to i tu jest pewne zaskoczenie: starsi mężczyźni pachną przyjemnie! Przyjemniej nie tylko od swoich rówieśniczek, ale także zdecydowanie, żeby nie powiedzieć o niebo lepiej, niż młodzi i dojrzali panowie.

Wspomniane badania i nasze doświadczenia wskazują zatem, że naturalny zapach człowieka zmienia się wraz z jego wiekiem. U mężczyzn zmiany te są bardziej widoczne, u kobiet przebiegają nieco łagodniej.

 

*Susanna Mitro, Amy R. Gordon, Mats J. Olsson, Johan N. Lundström, The Smell of Age: Perception and Discrimination of Body Odors of Different Ages
https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0038110

Komentarze do wpisu (0)

Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl